( ΙΙΙ )
Η άνοιξη για τους Έλληνες της Ουκρανίας
Μετά τις ραγδαίες αλλαγές που άρχισαν να συντελούνται από το 1989 και μετέπειτα, στην Ουκρανία, όπως και σε όλη την Σοβιετική Ένωση αναζωογονήθηκε το ελληνικό κίνημα. Στις 25 Ιανουαρίου 1989 στη Μαριούπολη, ιδρύθηκε ο πρώτος ελληνικός σύλλογος. Ως πρωταρχικός σκοπός του, τέθηκε η αναγέννηση της ελληνικής διαλέκτου της Μαριούπολης και η εκμάθηση της νέας ελληνικής γλώσσας.
Τοπικές ενδυμασίες
Στις 25 Μαρτίου 1989 στη Μαριούπολη για πρώτη φορά γιορτάστηκε η Μέρα της Ανεξαρτησίας της Ελλάδος, χρειάστηκε όμως γίνουν πολλές διαπραγματεύσεις με το δημαρχείο και τη Μόσχα, για να επιτραπεί η έκθεση στη σκηνή της ελληνικής σημαίας και να ακουστεί δημόσια ο εθνικός ύμνος της Ελλάδος. Στη γιορτή αυτή είχαν έρθει Έλληνες από τα γύρω χωριά, οι οποίοι χόρευαν στη διάρκεια της συναυλίας τους ελληνικούς χορούς. Μετά από τη συναυλία, οι άνθρωποι αγκαλιάζονταν και έκλαιγαν: για πρώτη φορά μετά από πολλές δεκαετίες, από τη σκηνή ακουγόταν η μητρική τους γλώσσα.
Το 1989 ξεκινάει και η μεγάλη προσπάθεια για την ίδρυση στην πόλη εκπαιδευτικού ιδρύματος με διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας. Αποστέλλονταν αιτήσεις στις αρμόδιες υπηρεσίες όλων των βαθμίδων, ενώ τα δραστήρια μέλη του κινήματος συμμετείχαν σε διάφορες διασκέψεις για τις εθνικές μειονότητες όπου προέβαλαν τα αιτήματά τους. Αποτέλεσμα ήταν να ιδρυθεί το 1991στη Μαριούπολη το Κολέγιο Ανθρωπιστικών Σπουδών, το οποίο σύντομα αναπτύχθηκε σε Ινστιτούτο, το οποίο διαδραματίζει και σήμερα πρωτεύοντα ρόλο στην υπόθεση αναγέννησης του ελληνισμού στην Ουκρανία.
Ινστιτούτο Ανθρωπιστικών Σπουδών Μαριούπολης
Από το ελληνικό σύλλογο, είχε συσταθεί επίσης μια ομάδα εργασίας για την επιστροφή στη Μαριούπολη του ιστορικού της ονόματος, καθώς από το 1945 έφερνε την ονομασία «Ζντάνοβ», που ήταν το όνομα ενός από τους στενούς συνεργάτες του Στάλιν. Έτσι, από τον Ιανουάριο του 1989, η πόλη έπαψε να ονομάζεται Ζντάνοβ, καθώς επιστράφηκε η ιστορική της ονομασία.
Το 1990 η Μαριούπολη έγινε ο τόπος διεξαγωγής του επιστημονικού συνεδρίου με θέμα «Τα αναγνώσματα του Αριστοτέλη», στο οποίο μετείχε ο καθηγητής του Πανεπιστημίων Αθηνών, Βασίλειος Κύρκος, ο οποίος στη συνέχεια διοργάνωσε σεμινάρια ελληνικής γλώσσας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων για τους δασκάλους από την Μαριούπολη.
Το 1991 πραγματοποιήθηκαν τα πρώτα καλλιστεία για καλλονές ελληνικής καταγωγής «ΑΦΡΟΔΙΤΗ».
Από το 1992 έως το 2000 στον τοπικό δημοτικό ραδιοφωνικό σταθμό, δυο φορές το μήνα μεταδίδονταν η εκπομπή «ΚΑΛΗΣΠΕΡΑ». Από το 1992 έως 1995 στην πόλη Ντονέτσκ εκδίδονταν η εφημερίδα «ΛΟΓΟΣ», ενώ από το 1994 άρχισε να κυκλοφορεί η εφημερίδα «ΧΡΟΝΟΣ» του ελληνικού συλλόγου της Μαριούπολης.
Ελληνικοί Σύλλογοι Ουκρανίας
Το 1995 συστάθηκε η Ομοσπονδία των ελληνικών συλλόγων της Ουκρανίας με κεντρικά γραφεία στη Μαριούπολη. Σήμερα η Ομοσπονδία αριθμεί πάνω από 90 μέλη, κυρίως ελληνικούς συλλόγους σε όλη την Ουκρανία και έχει δικό της δημοσιογραφικό όργανο, την εφημερίδα «ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΗΣ ΟΥΚΡΑΝΙΑΣ».
Από τον Οκτώβρη του 1996, άρχισε να λειτουργεί στη Μαριούπολη το Προξενείο της Ελλάδας.
Σήμερα στα 23 σχολεία της Μαριούπολης και σε όλα τα ελληνικά χωριά διδάσκεται η ελληνική γλώσσα. Κάθε χρόνο διεξάγονται δημοτική και πανουκρανική μαθητικές ολυμπιάδες στην ελληνική γλώσσα.
Εκδίδονται βιβλία πάνω στα θέματα της ιστορίας, πολιτισμού και λογοτεχνίας των ελλήνων της Αζοφικής. Λειτουργούν λαογραφικά συγκροτήματα στα χωριά και πόλεις με συμπαγή ελληνικό πληθυσμό.
*από το:
ΑΘΗΝΑΪΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙΔΗΣΕΩΝ - ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
