ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
Του Νίκου Ι. Κωστάρα
«Έλληνες, να είστε υπερήφανοι που μιλάτε αυτή
τη γλώσσα, τη ζωντανή μάνα όλων των άλλων γλωσσών.
Είναι το διαβατήριό σας για τον παγκόσμιο πολιτισμό.
Μην το περιφρονείτε!,,,»
(Φραγκίσκος Λιγκόρα-Ιταλός ακαδημαϊκός)
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Μητρικής Γλώσσας, που έχει καθιερωθεί να γιορτάζεται στις 21 Φεβρουαρίου, μου δίδεται η ευκαιρία να γράψω δυο λόγια για την διαχρονικότητα της Ελληνικής γλώσσας. Ακόμα είναι μια ευκαιρία στους εκπαιδευτικούς το τονίσουν στους μαθητές ότι η γλώσσα μας αποτελεί το πανάρχαιο και αιώνιο σύμβολο της εθνικής μας ταυτότητας και κληρονομιάς. «Η γλώσσα των Ελλήνων απ’ την εποχή του Ομήρου είναι μία και αδιαίρετη» (Ι. Θεοδωρακόπουλος – ακαδημαϊκός). Οι ρίζες των λέξεων της δημοτικής μας γλώσσας που σήμερα μιλάμε, προέρχονται από τις λέξεις τις οποίες χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Έλληνες από τα μυθικά ακόμη χρόνια. «Πάντες ομολογούμεν ότι από τον Όμηρο μέχρι σήμερον το Έθνος, το Ελληνικόν, αποτελούμεν και μίαν γλώσσαν, την Ελληνικήν λαλούμεν» (Καθ. Γ. Χατζηδάκης-γλωσσολόγος). «Και τα κύματα του Αιγαίου μιλούν Ελληνικά» τόνιζε ο νομπελίστας Οδυσσέας Ελύτης.
Ενώ ο μεγάλος Ν. Καζαντζάκης έλεγε «η γλώσσα είναι η πατρίδα μου». Μάλιστα είχε μια γλωσσοπλαστική ικανότητα όχι ασήμαντη, επακόλουθο της άμετρης αγάπης του προς τη γλώσσα μας. Δεν κυνηγούσε απλώς τις λέξεις∙ τις σύνθετε, τις αναδημιουργούσε, «πρέπει να μεθάς με τη γλώσσα σου και να βρίσκεις τον καλύτερο τρόπο να την συλλαμβάνεις, ακουστικά και ηχητικά» έλεγε ο αξέχαστος Γιάννης Τσαρούχης. Η ελληνική γλώσσα έχει ονομαστεί «βασίλισσα των γλωσσών». Κατά τον Κικέρωνα είναι η γλώσσα των θεών. Και όπως έλεγε ο Μέγας Ναπολέων: «Η ωραιότερη γλώσσα του κόσμου είναι η ελληνική, που έπρεπε να μιλούνε οι θεοί».
Είναι η γλώσσα των Αγγέλων και της Ειρήνης. Είναι η γλώσσα της Αγίας Γραφής και του Ευαγγελικού κηρύγματος που ανακαίνισε τον κόσμο. Η γλώσσα μας μιλιέται αδιάκοπα σ’ αυτό τον τόπο εδώ και τέσσερις χιλιάδες χρόνια και γράφεται τριάμισι χιλιάδες χρόνια. Είναι η γλώσσα με την οποία ο Μέγας Αλέξανδρος μετέφερε τον Ελληνικό πολιτισμό έως την Ινδία. «Και την κοινήν Ελληνική λαλιά ως μέσα στην Βακτριανή την πήγαμε, ως τους Ινδούς» (Κ. Καβάφης). Και ο Πλούταρχος γράφει: «Αλέξανδρος τρισμυρίους παίδες Περσών επιλεξάμενους εκέλευσε γράμματα μανθάνειν Ελληνικά».
Ο κορυφαίος Ισπανός Ελληνιστής Francisco R. Adrados σημειώνει ότι «η ελληνική μαζί με την κινεζική είναι οι μόνες γλώσσες με συνεχή ζώσα παρουσία και πορεία στον ίδιο περίπου γεωγραφικό χώρο, από τους ίδιους λαούς επί 4000 έτη και γραπτή παράδοση 3500 ετών» (Ιστορία της Ελληνικής γλώσσης από τις απαρχές ως τις μέρες μας).
Ενώ ο Ισπανός γλωσσολόγος Φρειδερίκος Σαγκρέδο τονίζει: «Η Ελληνική γλώσσα είναι από ουσία θεϊκή. Πρέπει να γίνει η δεύτερη μητρική γλώσσα όλης της Ευρώπης και η πρώτη γλώσσα όλων των καλλιεργημένων ανθρώπων». Και ο γάλλος ακαδημαϊκός και ελληνιστής Γουστάνος Κλότς αναφέρει: «Εξ όλων των γλωσσών η πλέον εύηχος και αρμονική είναι η αχαϊκή γλώσσα, η οποία ομιλείται εις την Αρκαδίαν, εις την Κύπρον και εις την Παμφυλίαν της Μικράς Ασίας».
Η Ελληνική γλώσσα είναι όχι μόνο από τις πιο αρχαίες αλλά και τις πιο πλούσιες, αν μη η πλουσιότερη σε αριθμό λέξεων γλώσσα. Προσφέρει εξαιρετικές δυνατότητες έκφρασης και διατυπώσεις υψηλών και σαφών νοημάτων. Έχει πλαστικότητα, ομορφιά, είναι κατάλληλη και χρησιμοποιήθηκε επιτυχώς για όλα τα είδη του λόγου και για την επιστημονική σκέψη. «Η καλύτερη άσκηση για την ανάπτυξη της ευφυίας είναι η μελέτη της ελληνικής γλώσσας. Κάθε λέξη κρύβει και μια ιδέα (Ζακελίν ντε Ρομιγύ – Γαλλίδα Ακαδημαϊκός). Και όπως αναφέρει ο γάλλος διανοούμενος Κλοντ Φοριέλ: «Η ελληνική γλώσσα είναι πιο πλούσια από τη γερμανική, πιο διαυγής από τη γαλλική, πιο ευλύγιστη από την ιταλική και πιο αρμονική από την ισπανική, είναι η ωραιότερη γλώσσα της ευρώπης». Ενώ η Αμερικανίδα καθηγήτρια Μαριάνα Μακντόναλντ τονίζει ότι «Η Ελληνική γλώσσα είναι το μοντέλο όλων των Ευρωπαϊκών γλωσσών». Και οι Ισπανοί ευρωβουλευτές Χεριγκουτία και Ιμαθ έκαναν πρόταση στην ευρωβουλή: «Η αρχαία Ελληνική γλώσσα να γίνει διεθνής γλώσσα ως μητέρα όλων των γλωσσών και η μόνη συμβατή στους κομπιούτερ προηγμένης τεχνολογίας».
Και ενώ αυτά και ίσως πολλά άλλα γίνονται στο εξωτερικό, εδώ στην Ελλάδα παριστάμεθα μάρτυρες ενεργειών που αποβλέπουν στην πνευματική μας αυτοκτονία με την ουσιαστική έξωση της αρχαίας Ελληνικής από τα σχολεία, της αρχαίας που αποτέλεσε την απαρχή της εξελικτικής πορείας μας στους αιώνες. Οι μαθητές των σύγχρονων σχολείων διακρίνονται από χαρακτηριστική και ανησυχητική ένδεια των γλωσσικών όρων, ανικανότητα γλωσσικής ευελιξίας και από σαφή ποσοτικό και ποιοτικό περιορισμό των λέξεων που χρησιμοποιούν στην καθημερινότητά τους. Αποδόμηση της γλώσσας μας με τα περίφημα greeklish. Το λεξιλόγιό μας έχει συρρικνωθεί εις το ελάχιστο και η συρρίκνωση αυτή συνεπάγεται και μια συρρίκνωση των νοητικών κατηγοριών από τις οποίες διέπεται ο λόγος μας» (Ευαγγ. Μουτσόπουλος – Ακαδημαϊκός). Και ο αξέχαστος Φώτης Κόντογλου επισημαίνει: «Το λεξιλόγιο μιας εποχής δείχνει τα αιτήματά της. Γι’ αυτό το λεξιλόγιό μας δείχνει τη κατάντια μας. Μία μία σβήνουν από τη γλώσσα μας λέξεις μεγάλες, όπως η τιμή, η αξιοπρέπεια, η αγνότητα, η αρετή, η φιλία ... Δεν αισθανόμαστε πως το να λείπουνε από το στόμα μας οι τέτοιες λέξεις σημαίνει πως σβήσανε από μέσα μας οι ευγενέστερες φλέβες του ανθρώπινου μεγαλείου».
Πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν υπερασπίζεται η γλώσσα με τα ιδεολογήματα της τρισχιλιετούς παραδόσεως μόνο αλλά με το σεβασμό και τη χρήση της και όχι την συρρίκνωσή της από τους εδώ καταχραστές της. Δικαίως οι ξένοι θέλουν να την καταργήσουν όταν εμείς οι ίδιοι την έχουμε καταργήσει μέσα στη χώρα μας. Όταν καθημερινά εισάγουμε στο λεξιλόγιό μας χιλιάδες ξένων λέξεων και ξενόγλωσσες ονομασίες στα εμπορικά καταστήματα και τα ιδιωτικά τηλεοπτικά κανάλια. Η υποδούλωση άλλωστε ενός λαού ξεκινάει από τη γλωσσική του αλλοτρίωση. Τότε η γλώσσα πεθαίνει όταν δεν έχει πια νόημα, όταν πληθαίνουν οι κενοί ήχοι και ο θόρυβος με την ξύλινη γλώσσα και την κακοποίηση της γλώσσας. Άλλωστε την κακοποίηση της γλώσσας επεσήμανε και ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Κων. Στεφανόπουλος σε ομιλία του στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης τονίζοντας ότι «το μάθημα της γλώσσας πρέπει να αποτελεί τη βάση της παιδείας μας και προτρέποντας τους ειδικούς να γίνουν υπερασπιστές της γλώσσας μας» και προσθέτει: «Η γλώσσα μας είναι η πολυτιμότερη κληρονομιά μας, είναι το μέρος της αρχαίας κληρονομιάς, του οποίου είμαστε οι μοναδικοί κληρονόμοι» (Π. Θ. 3.11.2000). «Η γλώσσα μας αποτελεί το ιερό σκεύος της ψυχής της Ελλάδας» (Κ. Τσάτσος). Η γλώσσα μας είναι η εικόνα της Εθνικής επιβίωσης. Είναι η κιβωτός της Ελευθερίας και η Ελευθερία είναι το θερμοκήπιο της γλώσσας: Με την υγεία της γλώσσας μετριέται και η υγεία της Δημοκρατίας. Και όπως τονίζει ο αείμνηστος Τ. Λυγνάδης: «χωρίς τη γλώσσα είμαστε καταδικασμένοι ως έθνος. Μια κοινωνία που νοσεί είναι καταδικασμένη στη μοίρα της αγγλωσίας». Η γλώσσα μας είναι το πιο πειστικό διαβατήριο που διαθέτουμε στην Ιστορία και την Γεωγραφία.
Νίκος Ι. Κωστάρας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου